Яъқуб Лайси Саффорӣ (225 қамарӣ – 265 қамарӣ) оҳангар ва муасиси сулолаи Саффориён, дар Систон ба марказияти заранҷ буд. Вай дар тӯли ҳаёти сиёсӣ ва ҳамчунин ба қудрат расиданаш дар Систон, муваффақ ба шикасти Хавориҷ, алавиён, Тоҳириён ва фатҳи минтақаҳои ҳамчун Кирмон ва Форс шуд. Яъқуб Лайс пас аз тасарруфи Форс, Хузистон ва саркӯб кардани Муҳаммад Ибни Восил, шаҳри Бақдод ро ки маркази хилофати Аббосӣ буд мавриди таваҷҷуҳ қарор дод. Бар андозии давлати Тоҳириён ки хилофат ҳомии онҳо буд, ҳимоят аз мухолифони халифаи мавриди эътимод ва нигариши зидди арабии Яъқуб, халифа ро водошта аст ки тайи номае Яъқуб ро лаънат карда ва омодаи набард бо вай шавад. Пас аз расидани ду сипоҳ ба ҳам дар ҳафтуми шавволи 265 қамарӣ ҷанги сахти дар гирифт ки дар ниҳоят бо пирӯзии сипоҳи хилофати Аббосӣ ҳамроҳ буд. Яъқуб пас аз ақибнишинӣ сахт бемор шуд. Амр, бародари Яъқуб, вақте ки фаҳмид бародараш бемор шуда аст, худ ро ба пеши у расонид. Аммо Яъқуб дар шавволи соли 265 қамарӣ бар асари қуланҷ (колик) аз дунё рафт то бародараш Амр қудрати сулолаи Саффориён ро дар даст гирифта шавад.
Аз вежагии Яъқуб Лайси Саффорӣ ин буд ки бисёр ба забони форсӣ аҳамият медод ва худаш бо забони модарӣ ки забони форсии дарӣ буд сухан мегуфт.
