Таҷрибаи дард
Мактаби инсоният
Уламо дар китобҳои худ достонеро нақл кардаанд, ки Касро барои писараш муаллиме таъйин карда буд то ба ӯ илму адаб биомӯзад.
Замоне ки писари Касро ба марҳалаи илму камол расид, муаллим ӯро назди худ фаро хонд ва бидуни ин ки ҳеч ҷурму гуноҳе муртакиб шуда бошад, ӯро башиддат танбеҳ кард.
Писар ин рафтори муаллимро бисёр нописанд донист ва дар дилаш нисбат ба ӯ кина ва ушманӣ пайдо кард.
Солҳо гузшт то ин ки падараш фавт кард ва ӯ пас аз падараш бартахти подшоҳӣ нишаст. Дар ҳамон замон, муаллимашро фаро хонд ва аз ӯ пурсид:
Чаро дар он рӯз, бидуни ин ки гуноҳе карда бошам, маро задед?
Муаллимаш посух дод: Замоне ки дидам ту ба илму камол расидаӣ, фаҳмидам, ки пас аз марги падарат бар тахти подшоҳӣ хоҳӣ нишаст. Пас хостам таъми дарду ранҷи зулмро ба ту бичашонам то дар оянда, вақте ҳоким шудӣ, зулм накунӣ, чун касе, ки дарди зулмро чашида бошад, дигар бар дигарон зулм нахоҳад кард.
Шогирд – подшоҳ – ба ӯ гуфт: Худованд туро подоши нек диҳад. Воқеан ту маро бо дарди зулм ошно кардӣ ва ҳоло дигар бармардум ситам намекунам.
Сипас ба нишонаи қадрдонӣ, ҳадяе низ ба муаллимаш тақдим кард.
Тоҷнек
