Сарвари занони аҳли биҳишт

Сарвари занони аҳли биҳишт

Ҳазрати Фотимаро беҳтар бишносем

Дар ин навиштор, чанд ҳадиси набавӣ (а) аз манобеи аҳли суннат ва ҷамоат дар фазоили бонуи арҷманд – ҳазрати Фотимаи Заҳро (саломуллоҳи алайҳо) меоварам, то бидонем, он бону кист ва дар пешгоҳи Худо ва Паёмбар (с) чӣ ҷойгоҳе дорад:

فَاطِمَةُ سَیِّدَةُ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّةِ

“Фотима сарвари занони аҳли биҳишт аст.” (Саҳеҳи Бухорӣ, 12/480, Ашшомила)

فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّى، فَمَنْ أَغْضَبَهَا أَغْضَبَنِى

“Фотима пораи тани ман аст, пас ҳар ки ӯро хашмгин созад, маро хашмгин сохта.” (Саҳеҳи Бухорӣ, 12/484, Ашшомила)

خَيْرُ نِساءِ العالَمِينَ أرْبَعٌ: مَرْيَمُ بِنْتُ عِمْرانَ وخَدِيجَةُ بِنْتُ خُوَيلِدٍ وَفَاطِمَةُ بِنْتُ مُحَمَّدٍ وَآسِيَةُ امْرَأَةُ فِرْعَوْنَ

“Сарварони занони олам 4 нафаранд: Марям духтари Имрон, Хадиҷа духтари Хувайлид, Фотима духтари Муҳаммад ва Осия ҳамсари Фиръавн.” (Ал-ҷомеъус-сағир ва зиёдотуҳ, 1/5639, Ашшомила)

قَالَتْ عَائِشَةُ خَرَجَ النَّبِىُّ صلى الله عليه وسلم غَدَاةً وَعَلَيْهِ مِرْطٌ مُرَحَّلٌ مِنْ شَعْرٍ أَسْوَدَ فَجَاءَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ فَأَدْخَلَهُ ثُمَّ جَاءَ الْحُسَيْنُ فَدَخَلَ مَعَهُ ثُمَّ جَاءَتْ فَاطِمَةُ فَأَدْخَلَهَا ثُمَّ جَاءَ عَلِىٌّ فَأَدْخَلَهُ ثُمَّ قَالَ: إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا

“Уммулмуъминин Оиша гӯяд: Расули Худо (с) субҳҳангом берун рафт ва бар рӯи дӯши эшон абои тарҳдор аз мӯи сиёҳ буд. Пас, Ҳасан ибни Алӣ омад, ҳазраташ ӯро дар зери або гирифт, сипас Ҳусайн омад, ӯ низ ҳамроҳи бародар зери або рафт, сипас Фотима омад, ҳазраташ ӯро ҳам зери або гирифт, сипас Алӣ омад, Паёмбар Алиро ҳам зери або ворид кард. Сипас Паёмбар (ин ояти Қуръонро) хонд, ки: “Худованд мехоҳад аз шумо, аҳли байт, палидиҳоро дур кунад ва покатон созад.” (Саҳеҳи Муслим, 7/130, Ашшомила)

عَنْ مَسْرُوقٍ حَدَّثَتْنِي عَائِشَةُ أُمُّ الْمُؤْمِنِيِنَ قَالَتْ: إِنَّا كُنَّا أَزْوَاجَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عِنْدَهُ جَمِيعًا لَمْ تُغَادرْ مِنَّا وَاحِدَةٌ فَأَقْبَلَتْ فَاطِمَةُ عَلَيْهَا السَّلَام تَمْشِي لَا وَاللَّهِ مَا تَخْفَى مِشْيَتُهَا مِنْ مِشْيَةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَلَمَّا رَآهَا رَحَّبَ قَالَ مَرْحَبًا بِابْنَتِي ثُمَّ أَجْلَسَهَا عَنْ يَمِينِهِ أَوْ عَنْ شِمَالِهِ ثُمَّ سَارَّهَا فَبَكَتْ بُكَاءً شَدِيدًا فَلَمَّا رَأَى حُزْنَهَا سَارَّهَا الثَّانِيَةَ فَإِذَا هِيَ تَضْحَكُ فَقُلْتُ لَهَا أَنَا مِنْ بَيْنِ نِسَائِهِ خَصَّكِ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بِالسِّرِّ مِنْ بَيْنِنَا ثُمَّ أَنْتِ تَبْكِينَ فَلَمَّا قَامَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سَأَلْتُهَا عَمَّا سَارَّكِ قَالَتْ مَا كُنْتُ لِأُفْشِيَ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سِرَّهُ فَلَمَّا تُوُفِّيَ قُلْتُ لَهَا عَزَمْتُ عَلَيْكِ بِمَا لِي عَلَيْكِ مِنْ الْحَقِّ لَمَّا أَخْبَرْتِنِي قَالَتْ أَمَّا الْآنَ فَنَعَمْ فَأَخْبَرَتْنِي قَالَتْ أَمَّا حِينَ سَارَّنِي فِي الْأَمْرِ الْأَوَّلِ فَإِنَّهُ أَخْبَرَنِي أَنَّ جِبْرِيلَ كَانَ يُعَارِضُهُ بِالْقُرْآنِ كُلَّ سَنَةٍ مَرَّةً وَإِنَّهُ قَدْ عَارَضَنِي بِهِ الْعَامَ مَرَّتَيْنِ وَلَا أَرَى الْأَجَلَ إِلَّا قَدْ اقْتَرَبَ فَاتَّقِي اللَّهَ وَاصْبِرِي فَإِنِّي نِعْمَ السَّلَفُ أَنَا لَكِ قَالَتْ فَبَكَيْتُ بُكَائِي الَّذِي رَأَيْتِ فَلَمَّا رَأَى جَزَعِي سَارَّنِي الثَّانِيَةَ قَالَ يَا فَاطِمَةُ أَلَا تَرْضَيْنَ أَنْ تَكُونِي سَيِّدَةَ نِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ أَوْ سَيِّدَةَ نِسَاءِ هَذِهِ الْأُمَّةِ

“Уммулмуъминин Оиша гӯяд: мо, ҳамсарони Паёмбар (с) ҳама дар хидмати эшон нишаста будем, бидуни ин ки яке аз мо берун бошад. Ногаҳон Фотима омад. Роҳ, ки мерафт, ба Худо қасам, бо роҳ рафтани Расули Худо (с) фарқе надошт. Вақте Паёмбар ӯро дид, ба ӯ хушомад гуфт ва фармуд: хуш омадӣ, духтарам! Сипас ӯро дар тарафи рост ё чапи худ нишонд. Сипас матлаберо оҳиста ба ӯ гуфт. Фотима бисёр гирист. Вақте ҳазрат нигаронии Фотимаро дид, як бори дигар оҳиста матлаберо ба ӯ гуфт, ки дидем, Фотима хандид. Ман, аз миёни занони Паёмбар, ба ӯ гуфтам: Расули Худо бо ту оҳиста сухан гуфт ва дар ин наҷво туро аз миёни ҳамаи занонаш имтиёз дод, бо ин ҳол ту гиря мекунӣ? Фотима гуфт: ман ҳаргиз рози Расули Худоро фош намекунам. Вақте Расули Худо аз дунё рафт, ба Фотима гуфтам, ба ҳаққи худам бар ту, туро қасам медиҳам, ки ба ман хабар диҳӣ. Фотима гуфт: алъон ишкол надорад, ба ту мегӯям. Дар бори аввал ба ман хабар дод, ки Ҷабраил ҳар сол як бор тамоми Қуръонро бар ман арза медошт ва имсол ду бор арза дошт, ва ин нишонаи наздик шудани аҷали ман аст, пас тақвои илоҳӣ дошта бош ва бар фироқи ман сабр кун, ки ман беҳтарини гузаштагон барои ту будам. Пас, ман ҳамон гуна ки дидӣ, гиристам. Аммо вақте Расули Худо нороҳатӣ ва нигаронии маро дид, оҳиста ба ман фармуд: эй Фотима! Оё дӯст надорӣ, ки сарвари занони мӯъминон ва ё сарвари занони ин уммат бошӣ?” (Саҳеҳи Бухорӣ, 19/331, Ашшомила)

وَأخرج ابْن مرْدَوَيْه عَن أنس بن مَالك وَبُرَيْدَة قَالَ: قَرَأَ رَسُول الله صلى الله عَلَيْهِ وَسلم هَذِه الْآيَة: فِي بيُوت أذن الله أَن ترفع. فَقَامَ إِلَيْهِ رجل فَقَالَ: أَي بيُوت هَذِه يَا رَسُول الله قَالَ: بيُوت الْأَنْبِيَاء. فَقَامَ إِلَيْهِ أَبُو بكر فَقَالَ: يَا رَسُول الله هَذَا الْبَيْت مِنْهَا الْبَيْت عَليّ وَفَاطِمَة قَالَ: نعم من أفاضلها

Аз Анас ва Бурайда ривоят шуда, ки гӯянд: “Расули Худо (с) ин оятро хонд: “Дар хонаҳое, ки Худо иҷоза додааст, ки боло раванд ва зикри Худо дар онҳо ба бузургӣ ёд шавад…” Касе баланд шуд ва суол кард: кадом хонаҳое ҳастанд инҳо эй Расули Худо! Фармуд: хонаҳои анбиё. Ҳазрати Абӯбакр баланд шуд ва бо ишора ба хонаи ҳазрати Алӣ ва Фотима, гуфт: эй Расули Худо, ин хона ҳам зимни онҳост? Паёмбар (с) фармуд: бале, аз бартаринҳои онҳост.” (Тафсири Аддурр ул-мансур, 6/203, Ашшомила)

Лозим ба ёдоварист, он чи аз фазоил, ки ҳазрати Паёмбар (с) дар ҳаққи ҳазрати Фотима фармудаанд, ин на бад-он хотир аст, ки чун падар ҳастанд ва ҳар падаре духтари худро дӯст дорад. Агар чунин мебуд, ҳазрат ду духтари дигаре ҳам доштанд, аммо дар бораи онҳо мақому ҷойгоҳе инчунинӣ қоил набуданд. Балки ҳазрати Фотима, фориғ аз он ки духтари Паёмбар аст, дар пешгоҳи Худованд аз мақому манзилати хоссе бархӯрдор буданд ба дараҷае, ки ҳазрати Паёмбар (с) эшонро дар қатори бонувоне чун ҳазрати Марям ва Осия ва Хадиҷа қарор додаанд ва сарвари занони аҳли биҳишт ва ҷаҳониён шумурдаанд.

Ба ҳамин ҷиҳат аст, ки бузургони дин ва урафои баҳақ эҳтироми вежае барои ин бонуи гиромӣ қоил буданд. Носири Хусрави Қубодиёнӣ дар ҷойе ҳазрати Фотимаи Заҳро (а)-ро шафоаткунандаи рӯзи ҷазо мехонад:

Он рӯз биёянд ҳама халқ (ба) мукофот,

Ҳам золиму ҳам одил бе ҳеҷ муҳобо.

Он рӯз дар он ҳавлу фазаъ бар сари он ҷамъ,

Пеши шуҳадо дасти ману домани Заҳро.

Саъдии Шерозӣ дар васфи ҳазрати Заҳро (а) ва авлоди гаронқадраш чунин месарояд:

Ё Раб, ба насли тоҳири авлоди Фотима

Ё Раб ба хуни поки шаҳидони Карбало

Ё Раб, ба сидқи синаи пирони ростгӯй

Ё Раб, ба оби дидаи мардони ошно

Дилҳои хастаро ба карам марҳаме фирист

Эй номи аъзамит дар ганҷинаи шифо

Худоё! Дар рӯзи ҷазо аз шафоати он бонуи поку атҳар баҳрамандамон соз!